Gezamenlijke commissievergadering 15 maart 2012 over de Máximabrug en de rondweg

In deze commissievergadering van Alphen aan den Rijn en Rijnwoude ging het over de definitieve plaatskeuze voor de Máximabrug. Groenlinks presenteerde toen een alternatief plan, waarbij geen rondwegen nodig zijn en dat hier te downloaden is:

De Maximabrug als onderdeel van de rondweg is een onzalig plan, het is te duur, het vernielt een prachtige polder en het lost het echte probleem niet op. Wij presenteren vandaag een alternatief mobiliteitsplan dat toekomst vaster en goedkoper is. Het plan van GroenLinks omvat hetzelfde fietsplan, dat wethouder van Velzen heeft gelanceerd en omarmt de visie van het college op het Bospark. En het biedt echt een oplossing voor Koudekerk. We bespreken hier van een megalomaan plan waarbij we maar een klein deel van het dekkingsvoorstel krijgen te zien. De rest, en dan praten we over honderden miljoenen moeten we als gemeente zelf financieren. Wij komen op een jaarlijkse reservering van 5 miljoen gedurende 40 jaar? Voor dat bedrag zouden we ook ……

Maar waarom vindt GroenLinks dit nu een onzalig plan? Uiteraard omdat met dit voorstel de Gnephoek onomkeerbaar wordt aangetast.

Ook omdat er van de argumenten voor deze locatie van de Maxima brug - en de hier aan gekoppelde twee rondwegen – weinig is overgebleven. Toen dit plan voor een rondweg voor het eerst opkwam, waren de verwachtingen voor de toekomst heel anders dan nu. De uitgangspunten van toen zijn één voor één verdampt.

We hebben te maken met een stagnerende bevolking. Daarmee zijn plannen voor woningbouw in het gebied vervallen. En dus ook noodzaak van een weg voor een woonwijk.

Ook hebben we te maken met een dalende beroepsbevolking en een andere manier van werken, waardoor in de toekomst de mobiliteit in de spits lager zal zijn.

Verder tonen nieuwe verkeerscijfers aan dat het vooral Alphens intern verkeer is dat voor drukte zorgt op de centrale noord-zuid as in Alphen. Het probleem van te veel Alphens intern verkeer kan je ook op andere manieren oplossen. zoals we gezien hebben toen geheel onvoorzien ging de Julianabrug voor een aantal maanden dicht. De wethouder moest toen meldden, dat hij verkeer kwijt was. Mensen kozen er zelfs in die wintermaanden voor om met de fiets het pontje te nemen naar de overkant, in plaats van met de auto om te rijden. Als er al een probleem kwam dan was dat eerder door de werkzaamheden bij de Ridderhof.

GroenLinks vindt dit ook een onzalig plan, omdat de Maximabrug staat voor een veel grotere verkeersingreep. Nu ligt de beslissing over de Máximabrug voor. Maar het gaat om meer. Straks dus de kleine en grote rondweg. En als we alle wilde plannen bij elkaar leggen is er ook nog de omleiding bij Hazerswoude en de randweg bij Boskoop en Waddinxveen. Uiteindelijk is er dan een complete kortsluiting tussen A4 en A12, die nog meer verkeer aantrekt.

In de beantwoording van de technische vragen wordt gesteld dat ook nog extra stimuleringsmaatregelen nodig zijn om het verkeer over of juist niet over de Máximabrug te leiden. Wat moeten we ons daarbij voorstellen: Iedere keer als je de brug overrijdt krijg je een stempeltje op een kaart, en een volle kaart is vijf Euro? Noem het gewoon dwangmaatregelen, want dat zijn het. Stimuleringsmaatregelen is Newspeak.

Het verkeersprobleem in Koudekerk is het enige argument dat wij als een echt bestaand probleem onderkennen dat opgelost moet worden. Maar de voorgestelde locatie is hiervoor niet de meest geschikte locatie. Een meer westelijke locatie zou gunstiger zijn voor het vrachtverkeer en om ongewenst verkeer tegen te gaan.

De bereikbaarheid die dit plan ons oplevert kost ons bovendien de Gnephoek en een bedrag van honderden miljoenen Euro's, die we niet hebben, en niet zullen krijgen. Voor GroenLinks reden om met een alternatief te komen: minder Alpens intern autoverkeer en daardoor een betere leefbaarheid langs de Bernhard, - Willem de Zwijger,- en Eisenhouwerlaan, voor veel lagere kosten en een Gnephoek die behouden blijft.

Regelmatig hebben wij als fractie gevraagd om informatie over nut en noodzaak van de brug en van de rondwegen. Tot op heden bleef adequate informatie uit. Het GVVP moet vernieuwd worden, er wordt nog gewerkt aan een structuurvisie. Er komen nieuwe cijfers naar buiten over de verdeling van het verkeer in intern, extern en doorgaand verkeer. De verwachting over de groei van het verkeer worden omlaag bijgesteld, en dan wordt van deze raad nu verwacht dat ze een positieve beslissing nemen over een project dat honderden miljoenen moet gaan kosten. Op basis waarvan moet die beslissing genomen worden? Het lijkt wel of de lijfspreuk van dit college is: 'The proof of the pudding is in the eating.' Ofwel: Door hem aan te leggen, zullen we er vanzelf wel achter komen of het nodig was.

Het staat in het collegeprogramma. En een wethouder moet zich houden aan de kaders door de raad gesteld. Dat weten we, maar een wethouder en coalitiepartijen kunnen zich daar niet achter verschuilen. Als zich veranderingen voordoen, als zich mogelijkheden aandienen, dan moet dat meegenomen worden. Dan moet gekeken worden of de oorspronkelijke uitgangspunten nog gelden zijn.

Vorig jaar hoorde ik hier nog het argument dat alle plaatsen van vergelijkbare grootte een complete rondweg hebben. Ik heb eens gezocht naar plaatsen gelijk of groter dan Alphen. Delft kwam er dicht bij, tenminste als je de A4 ook als deel van de rondweg ziet. Zouden wij ook moeten doen!

Op 19 januari stelde ik de volgende schriftelijke vragen aan de gemeente:

Artikel 43 betreffende: De leegstand van kantoren in Alphen aan den Rijn.

Geacht college,

De laatste tijd zijn er verschillende artikelen in kranten verschenen over de leegstand van kantoren, naar aanleiding van de publicatie van twee rapporten: Van veel te veel. De markt voor Nederlands commercieel onroerend goed van DTZ Zadelhoff en Aanzet voor een kantorenstrategie voor Zuid-Holland van de Stec Groep in opdracht van de provincie Zuid-Holland.

Donderdag 13 januari 2011 ontvingen wij ook het bericht dat WonenCentraal de bouwaanvraag in deelgebied Park, Nieuwe Sloot heeft ingetrokken, vanwege ondermeer de economische crisis en de slechte markt voor verhuur van bedrijfsruimte.

Daarom willen wij u de volgende vragen stellen.

• Heeft de gemeente kennis genomen van beide rapporten?
  

• Kan de gemeente een overzicht geven van de leegstand in Alphen aan den Rijn, en hoe die zich verhoudt tot de totale oppervlakte aan kantoorruimte binnen de gemeente?
  

• Welk deel staat structureel leeg, dat wil zeggen meer dan drie jaar?
  

• Welke uitbreiding van het kantooroppervlak staat nog gepland voor de periode 2010 – 2020?
  

• Welk deel hiervan is al opgenomen in bestemmingsplannen?
  

• Welke panden komen in aanmerking voor transformatie en wat zijn daarbij de belemmeringen?

• Uit beide rapporten blijkt dat locaties bij stations goed scoren vanwege het belang van bereikbaarheid, maar STEC maakt een onderscheid tussen Randstedelijke OV-knooppuntlocaties en regionale OV-knooppuntlocaties. Waarbij Intercity stations duidelijk beter scoren. Formeel is Alphen aan den Rijn ook een Intercity station, maar het lijkt dat de reputatie als klein stationnetje aan het boemellijntje tussen Leiden en Utrecht, Alphen nog steeds achtervolgt.
  Wat denkt de gemeente te gaan doen om die reputatie te keren?
  

• Ligt hier een taak voor Holland Rijnland om het kantorenbeleid regionaal aan te pakken?
  

• Welke conclusies wil de gemeente uit beide rapporten trekken, en wat zijn daarvan de consequenties?

Bijdrage aan het interpellatiedebat over de Lage Zijde op 16 november 2010 over het terugtrekken van de MAB als projectontwikkelaar

De vragen die voorliggen hebben vooral betrekking op de korte termijn. Volgens onze fractie gaat het om drie onderwerpen.

Allereerst: wat kan de gemeente doen om verpaupering van het gebied tegen te gaan? Door afbraak vallen er gaten, wat gaat daarmee gebeuren? Wat wordt er gedaan aan leegstand? Worden er speciaal voor de overgangsperiode speciale acititeiten georganiseerd, zoals dat ook aan de Hoge Zijde gebeurde? In het algemeen: hoe wil de gemeente dit gebied de komende tijd leefbaar houden.
Er is in de pers al gesproken over een dependance van de kringloopwinkel, en de winkeliers in dit gebied zijn ook met ideeën gekomen. We hopen dat de gemeente daar actief aan mee wil werken.

Ten tweede: Hoe denkt men een vervanging te vinden voor de MAB, en waarom zou die zonder enige eigen inbreng, de huidige plannen en de daarbij behorende condities van de gemeente én de risico's accepteren en voor een prijs die de gemeente in het hoofd heeft?
De tijden zijn veranderd, en het lijkt ons eerder toe dat de MAB zich dat wel realiseert, maar de gemeente nog niet. De gemeente verwacht dat het onderhandelen over hetzelfde plan met een nieuwe ontwikkelaar sneller zal gaan dan met de MAB, die toch de details van het hele plan veel beter kent. We zouden graag zien waar de wethouder die verwachting op baseert.

Maar zoals ik al zei, de tijden zijn veranderd. En daarmee kom ik op het derde punt: de gemeente moet zich afvragen wat daar de consequenties voor zijn op de lange termijn. De levensduur van dit project is groot. Te verwachten is dat de crisis waar we nu in zitten veel korter zal duren. Maar eigen aan iedere grote crisis is, dat er spoedig een tijd zal aanbreken, waarin het weer goed gaat, en de economie weer groeit, enz. Maar dat het wel ánders goed gaat. Bepaalde dingen worden nooit meer zoals ze waren. Er zullen altijd lessen getrokken worden uit een crisis, ook uit deze. Welke lessen dat zijn, is nu nog koffiedik kijken. Maar dat ze te maken zullen hebben met onroerend goed en hypotheken, hoef je geen groot licht voor te zijn. Prijsstijgingen van onroerend goed zoals we die voor de ciris kenden, zullen niet meer gerealiseerd gaan worden. Dat zal ertoe leiden dat mensen en bedrijven andere keuzes maken.

Daar komt nog bij dat we niet meer verwachten dat de bevolking in dit gebied enorm zal groeien, zoals de verwachting was toen bijvoorbeeld er voor het eerst gesproken werd over de aanleg van de N11, ruim dertig jaar geleden. Plannen die men nu wil verwezenlijken moeten daarom preciezer gepland worden. Er in groeien, omdat het te groot opgezet was, is er vanaf nu niet meer bij.

Star vasthouden aan plannen, alleen omdat de raad daar een paar jaar geleden een besluit over genomen heeft, kan niet. Daar kan de wethouder zich niet achter verschuilen. Er moet nu goed gekeken worden naar wat voor Alphen op de lange termijn het gunstigste is.
Dit is nu de gelegenheid om te komen tot een duurzaam en realistisch plan, afgestemd op de tijd na de crisis. Het kan wat ons betreft veel kleinschaliger en groener worden. En gezien de onzekerheden over de komende decennia is fasering ook noodzakelijk. Zodanig bouwen dat na bijvoorbeeld een jaar of tien zonder veel overlast in dit gebeid uitgebreid of ingebreid kan worden.

Er lopen nog een aantal grote projecten: de Máximabrug, Baronie, Nieuwe Sloot en dat in een periode dat er bezuinigd moet worden. De financiële risico's zijn groter en de capaciteit om ze op te vangen is kleiner. Een zorgvuldige afweging en prioriteitenstelling is nu meer dan ooit nodig. Ook voor de grote projecten. En dat betekent waarschijnlijk dat bepaalde wensen in de ijskast gezet zullen moeten worden.

Voor ons is duidelijk dat mede gezien de gaten die er al gevallen zijn aan de Lage Zijde er zo snel mogelijk iets moet gebeuren aan Hooftstraat en Thorbeckeplein.
Dat betekent concreet dat er snel een bestemming gevonden moet worden voor het Fortis gebouw, of laten het weer bij zijn oude naam noemen: het Nutsgebouw, en liefst iets dat echt bruisend is: een muziekcafé, of een jazzcafé.


De reactie van wethouder Groen in 't Wout was kort: "de economie trekt weer aan, en ik blijf binnen de kaders die door de raad gesteld zijn."
Maar zo verschuilt hij zich weer achter de beslissingen van de raad. In Oost Europa was dat de manier om de baas dwars te zitten: precies doen wat de baas opdroeg, niet minder, en vooral niet meer. En er verder vooral niet bij nadenken, of het nuttig is en of het werkt. Van een wethouder mag toch verwacht worden dat hij op een gegeven moment kan inzien of de kaders te realiseren zijn. Dan kan hij daar toch zelf mee naar de raad komen. De raad moet toch niet, zoals in dit geval, via de pers vernemen dat er problemen zijn met een project ontwikkelaar.